De Federale Overheid deed in 2016 een oproep om pilootprojecten uit te werken voor een veilige en kwaliteitsvolle thuistoediening van behandelingen die normaal in het ziekenhuis gegeven worden. UZ Leuven besloot om aan deze oproep gehoor te geven en werkte een project uit om kankerzorg naar de woonplaats van de patiënt te verplaatsen. Het gesprek rond de verantwoordelijkheid was hierbij heel belangrijk maar ook moeilijk. De artsen in het ziekenhuis moeten de zorg namelijk uit handen geven, terwijl zij verantwoordelijk blijven voor de geneesmiddelen die ze voorschrijven. Het team besliste samen om één laag risico geneesmiddel buiten het ziekenhuis toe te dienen. Het geneesmiddel wordt gebruikt voor de behandeling van borstkanker en kan subcutaan gegeven worden.

Er moest ook afgewogen worden wie het geneesmiddel thuis bij de patiënt zou toedienen. UZ Leuven beschikte over onvoldoende oncologische verpleegkundigen waardoor er beroep werd gedaan op externe verpleegkundigen van het Wit-Gele Kruis, zelfstandige thuisverpleegkundigen en huisartsen. Het ziekenhuis organiseerde een degelijke opleiding over alles wat er bij de toediening van dit geneesmiddel komt kijken. Daarnaast werd een gedetailleerd protocol voor het hele proces opgesteld om de nodige kwaliteits- en veiligheidsgaranties te bewaken.

Een medische en verpleegkundige coördinator behielden het overzicht van de hele organisatie. Zij verzekerden een vlotte communicatie tussen de verschillende zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis.

Het is belangrijk om oog te hebben voor de noden van de patiënt. De patiënt moet zelf thuistoediening willen. Tijdens het proefproject wenste ongeveer de helft van de patiënten om regelmatig thuis behandeld te worden.

De subcutane therapie werd altijd eerst in combinatie met intraveneuze geneesmiddelen gegeven. Zodra de intraveneuze therapie stopte, werd thuistoediening afgewisseld met toedieningen in het ziekenhuis. Als de patiënt naar het ziekenhuis kwam voor controles en onderzoeken, gebeurde de toediening in het dagziekenhuis. Het gebruikelijke ritme tijdens het pilootproject was drie thuistoedieningen gevolgd door één toediening in het dagziekenhuis.

Het geneesmiddel op het juiste moment bij de patiënt krijgen, zorgde voor een logistieke uitdaging. Geneesmiddelen voor een kankerbehandeling mogen uitsluitend door de ziekenhuisapotheker afgeleverd en bewaard worden. Het gekozen geneesmiddel moest bovendien koel bewaard worden. Het was financieel onhaalbaar om voor elke patiënt koeltransporten te organiseren. Vandaar dat ervoor gekozen werd dat elke patiënt zelf drie flacons in de ziekenhuisapotheek afhaalde en deze bewaarde in de koelkast. Maar eerst was er een proeftraject met een temperatuurlogger om na te gaan of de bewaartemperatuur wel degelijk kon gerespecteerd worden. De externe zorgverstrekkers waren daarentegen verantwoordelijk voor de afvalverwerking na de thuistoediening.

Tijdens het huisbezoek evalueerden de externe zorgverstrekkers een aantal kritische parameters voor ze het geneesmiddel toedienden. Bovendien moesten ze telkens een set van gegevens documenteren. Al deze informatie werd aan het ziekenhuis doorgegeven. Het rapporteringssysteem van het Wit-Gele Kruis was geïntegreerd in het informatiesysteem van het ziekenhuis. Artsen konden heel gemakkelijk de informatie over de huisbezoeken raadplegen. Met zelfstandige thuisverpleegkundigen of huisartsen, die niet over een geïntegreerd informatiesysteem beschikten, verliep de communicatie via email. Dit is echter onhoudbaar indien thuiszorg zich verder zou ontwikkelen.

Voor alle betrokkenen binnen en buiten het ziekenhuis was de balans van het pilootproject positief. De patiënten waren heel tevreden over deze nieuwe manier om kankerzorg te organiseren. Dit is misschien wel het belangrijkste voordeel van thuistoediening. Daarnaast kwam er dankzij de thuistoediening tijd vrij voor meer complexe, gespecialiseerde behandelingen in het dagziekenhuis. Echter mag de bijkomende werklast niet onderschat worden.

Onder de voorwaarden van het pilootproject wogen de voordelen van het project op tegen de bijkomende werklast. Borstoncologen en hematologen van UZ Leuven wachten het financieel en wettelijk kader af om thuistoediening terug aan hun patiënten aan te bieden.